Lise Mezunları İçin İş Seçenekleri Nelerdir?

Üniversite maliyetleri her geçen gün artmaya devam ederken aynı zamanda diplomaların değeri de azalmakta, bu yüzden birçok öğrenci dört yıllık üniversite eğitimine alternatifler seçenekler düşünüyor. Aslında ÖSYM’nin yayınladığı yerleştirme sonuçlarına göre, lise öğrencilerinin yalnızca %38’inin mezun olduktan sonra lisans eğitimine devam ettiğini gösteriyor.¹ Ancak bu, lise mezunlarının dört yıllık bir üniversiteye gitmek yerine ne yapacaklarını bildikleri anlamına gelmiyor.

Liseden sonra iş seçenekleriniz üzerinde kafa yoruyorsanız, ilk adımınız önlisans dereceleri, sertifikalar ve ortaöğretim sonrası eğitime sahip olmayan lise mezunlarına açık işler dahil olmak üzere mümkün olduğunca fazla bilgi toplamak olmalıdır.

Lise Mezunları İçin İyi Ücretli 5 İş

Genel olarak üniversite mezunları, diploması olmayan işçilerden daha fazla kazanıyor. Ancak, iyi maaş ve sağlam bir mesleki görünüm sunan işler var ve diplomaya gerek yok.

Taşıma, Depolama ve Dağıtım Müdürü

Tedarik zinciri kendi kendini yönetemiyor. Bu çalışanlar, fabrikadan depoya ve mağaza raflarına kadar tedarik zincirinin tüm noktalarında malların nakliyesini ve dağıtımını koordine eder.

• Ortalama Aylık Maaş: 41.600₺ ²

Drone Pilotu

Drone uçurmayı seviyorsanız ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden (SHGM) uygun lisansı almaya istekliyseniz, drone pilotu olarak bir iş ilginizi çekebilir. Bu pilotlar diğer birçok işin yanı sıra uçuş eğitmeni olabilir, tarım sektöründe çalışabilir veya habercilik yapabilirler.

• Ortalama Aylık Maaş: 28.700₺³

Asansör Montaj Ustası

Asansör ve yürüyen merdiven montajcıları ve tamircileri, mekanik asansörleri ve yürüyüş yollarını çalışır durumda tutar. Bu iş, mekanik yetenek ve problem çözme becerileri gerektirir, ancak dört yıllık bir diploma gerektirmez. Eğitim genellikle çıraklık, iş başında eğitim ve mesleki lisansı içerir.

• Ortalama Aylık Maaş: 28.600₺⁴

Dedektif/Suç Araştırmacıları

Her ne kadar bazı bölümler bir miktar üniversite diploması gerektirse de, diğerleri başvuru sahiplerini lise diplomasına sahip olarak değerlendirecektir.

• Ortalama Aylık Maaş: 39.600₺⁵

Petrol Rafineri Teknisyeni

Bu işte işçiler, petrolü bir rafineride hareket ettiren pompalama sistemlerini çalıştırıyorlar. Bu, mekanik ve problem çözme becerilerinin yanı sıra gürültülü ve yoğun bir ortamda ayrıntıları fark etme yeteneğini de gerektirir.

• Ortalama Aylık Maaş: 29.300₺⁶

Lise Mezunlarına Nasıl İş Bulunur?

İş aramaya nereden başlayacağınızdan emin değil misiniz? Bu seçenekler ilgi alanlarınıza ve yeteneklerinize uygun bir kariyer yolu bulmanıza yardımcı olabilir.

Rehberlik Danışmanınızla Konuşun

Üniversiteye gitmek zorunda değilseniz, lise rehberlik ofisinizin size sunabileceği çok az şey olduğunu düşünebilirsiniz; ancak hiçbir şey gerçeklerden bu kadar uzak olamaz. Rehberlik danışmanınız çıraklık, stajyerlik, eğitim programları ve dört yıllık bir diplomaya başlamadan kendinizi geliştirmenin diğer yolları konusunda size yol gösterecektir. Ayrıca özgeçmişinizi, niyet mektubunuzu ve iş başvurunuzu nasıl güzelleştireceğinize dair ipuçları vereceklerdir.

Derece Gerektirmeyen Araştırma İşleri

Şu ana kadar konuştuğumuz işlerden hiçbiriyle ilgilenmiyor musunuz? İyi haber şu ki lise mezunlarına açık olan tek kariyer onlar değil. Türkiye İş Kurumu’nun iş ilanlarında, sanattan ulaşıma kadar çeşitli meslek gruplarındaki yüzlerce işe ilişkin ilanlar var. Yalnızca lise diploması gerektiren işleri bulmak için:

• İşkur’ın ana sayfasına gidin
• Sol alt kısımda bulunan “İş İlanları” seçeneğine tıklayın.
• Açılan sayfada “Detaylı Arama” seçeneğine tıklayın.
• Açılan pencerede öğrenim durumunu “Ortaöğretim(Lise ve dengi) seçeneğini seçin.

Yerel Eğitim Programlarını Bulun

Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, her yaştan işçiye yönelik eğitim programlarını yönetmektedir. Yakınınızdaki programları bulmak için il veya ilçe belediyelerine ulaşarak mesleki eğitim programları hakkında bilgi alabilirsiniz.

Lise Mezunlarının İş Başvurusu Nasıl Yapılır?

İş başvurusunda bulunurken hatırlamanız gereken birkaç önemli nokta var.

Derece Gerektirmeyen İşleri Arayın

İş sitelerinde arama yaparken, ileri düzeyde eğitim gerektirmeyen işleri bulmak için “lise diploması veya dengi ve deneyim gerektirmez” gibi arama terimlerini kullanın.

Yönergeleri İzleyin

Özellikle online başvuru yapıyorsanız iş ilanındaki talimatları takip etmeniz önemlidir. Dosya formatı gibi gereksinimlere dikkat edin; örneğin özgeçmişinizin PDF veya Word belgesi şeklinde olmasını isteyebilirler. Ön yazı veya referanslar gibi gerekli belgeleri eklemeyi unutmayın. Bunu yapmamak, iş fırsatını kaçırmanıza neden olabilir.

Niyet Mektubunuzu Kişiselleştirin

Sadece bir ön yazı eklemek yeterli değildir. Niyet mektubunuzu her iş fırsatı için özelleştirdiğinizden emin olun. İşe alma yöneticilerinin herhangi bir iş için değil, bu spesifik iş için heyecan duyan adaylar istediğini unutmayın.

Anahtar Kelimeleri Ekleyin

İş listesini inceleyin ve iş için gereken becerileri, deneyimi ve nitelikleri tanımlayan anahtar kelimeleri bulun. Bu anahtar kelimeleri özgeçmişinizde, niyet mektubunuzda ve iş başvurunuzda kullanın.

İş Görüşmelerine Hazırlanın

Şirketi ve işi araştırın. Mülakat sorularını cevaplama alıştırması yapın. Rol ve organizasyona uygun bir görüşme kıyafeti seçin.

Yardım isteyin

Özgeçmişinizi yeniden okuyacak, mülakat pratiği yapmanıza yardımcı olacak veya iş başvurunuzu doğru kişiye iletecek birine mi ihtiyacınız var? Çevrenizden yardım isteyin. Arkadaşlarınız ve aileniz, iş ararken çok değerli kaynaklar olabilir.

Temel Çıkarımlar

• Lise mezunları için üniversite veya diğer ortaöğretim sonrası eğitim gerektirmeyen işler mevcuttur.
• İş seçeneklerini araştırmak, kariyer ilgi alanlarınıza ve hedeflerinize uygun fırsatları keşfetmenize yardımcı olacaktır.
• Üniversite diploması veya deneyim gerektirmeyen işleri aramak, iş aramanızı hızlandırmanıza yardımcı olacaktır.

1. ÖSYM “Yerleştirme Sonuçlarına İlişkin Sayısal Bilgiler” ↩︎
2. Eleman.net “Depo Müdürü” ↩︎
3. Eleman.net “Drone Pilotu” ↩︎
4. Eleman.net “Asansör Montaj Ustası” ↩︎
5. Eleman.net “Dedektif/Suç Araştırmacıları” ↩︎
6. Eleman.net “Petrol Rafineri Teknisyeni” ↩︎