Bankalar Nasıl Para Kazanır?

Bankalar, vadeli veya vadesiz hesaplar gibi çok sayıda “ücretsiz” hizmet sunar. Aslında, bankada para bırakmanız için size ödeme bile yapabilirler ve ayrıca mevduat hesabı veya para piyasası hesapları kullanarak kazançlarınızı artırabilirsiniz. Sadece online olanlar dışında çoğu banka, çalışanların görev yaptığı fiziksel konumlara da sahiptir. Ayrıca, genişletilmiş müşteri hizmetleri saatlerine sahip çağrı merkezleri de işletmektedirler.

Tüm bu hizmetlerin ödemesini nasıl yapıyorlar? Bankalar, yatırımlardan (veya borç alma ve verme), hesap ücretlerinden ve ek finansal hizmetlerden gelir elde eder. Bir finans kuruluşuna para verdiğinizde, iş modelini ve tam olarak ne kadar ücret aldıklarını anlamak önemlidir, ancak bankaların ödemeyi nasıl aldığı her zaman net değildir. Bankaların gelir elde etmesinin müşterilerin parasını yatırmak ve ücret almak gibi çeşitli yolları vardır.

1- Fiyat Farkı

Bankaların kar elde etmesinin geleneksel yolu borç alıp vermektir. Bankalar müşterilerden borç (mevduat) alır ve diğer müşterilere borç (kredi) verir. Mekanikler biraz daha karmaşıktır, ancak genel fikir budur.

Daha Az Öde, Daha Fazla Kazan: Bankalar, birikim hesaplarında, mevduat hesaplarında ve para piyasası hesaplarında para tutan mevduat sahiplerine düşük oranlarda faiz öder. Genellikle cari hesaplardaki bakiyeler için hiçbir şey ödemezler. Aynı zamanda banka, konut kredisi, otomobil kredisi, öğrenci kredisi, işletme kredisi veya kişisel kredi alan müşterilere nispeten yüksek faiz oranları uygular.

Örneğin, bir banka mevduat hesaplarındaki nakit için %1 oranı üzerinden faiz öder. Yeni araba satın almak için taşıt kredisi alan müşteriler ortalama %6,27 oran ile borçlanır. Bu, bankanın bu kredilerden teorik olarak %5,27 kazandığı anlamına gelir, ancak işletme giderlerini hesaba katarsanız potansiyel olarak nispeten daha az olacaktır. Bankaların kredi kartlarından olan kazanç oranları daha da yüksektir.

Yatırımlar: Bankalar paranızı diğer müşterilere ödünç verdiğinde, banka esasen “yatırım” yapar. Ancak bankalar sadece müşteri tabanlarına kredi dağıtarak yatırım yapmazlar. Bazı bankalar farklı türdeki varlıklara yoğun bir şekilde yatırım yaparlar. Bu yatırımların bazıları basit ve güvenlidir, ancak diğerleri karmaşık ve risklidir.

Hesap Sahibi Ücretleri

Bir tüketici olarak, muhtemelen kredi kartı, birikim hesapları veya diğer hesaplarınıza yansıyan banka ücretlerine aşinasınızdır. Bu ücretlerden kaçınmak giderek kolaylaşıyor, ancak ücretler yine de bir bankanın kazancına önemli bir katkıda bulunuyor.

Bankalar hesabınızda yaptığınız belirli eylemler için ücret alır. Hesap etkinliğinin bir sonucu olarak ortaya çıkan uzun bir ücret veya masraf listesi vardır, bunlar şunları içerir ancak bunlarla sınırlı değildir:

• ATM ücretleri (bankanızın aldığı ücretler ve ATM’nin sahibi olan bankanın ücretleri dahil)
• Vade dolmadan para çekme cezası
• Kredilerde erken ödeme cezaları
• Kredilerde geç ödeme cezaları
• Kağıt ekstre ücretleri

Hizmet Ücretleri

Borçlanma ve borç verme yoluyla gelir elde etmenin yanı sıra bankalar isteğe bağlı hizmetler de sunmaktadır.

Her bankada işler farklıdır ancak en yaygın hizmetlerden bazıları şunlardır:

Kredi Kartları: Bankaların kredi bakiyeleriniz için faiz aldığını ve bankaların kart kullanıcılarından yıllık ücret talep edebileceğini zaten biliyorsunuz. Örneğin, YapıKredi Bankası 2024 itibariyle World Platinum kredi kartı için yıllık 752₺ lik üyelik ücreti alıyor. Ayrıca, kartınızı kullanarak bir satın alma işlemi yaptığınız her seferinde komisyon alırlar. Buna karşılık, banka kartı işlemleri kredi kartlarından çok daha az komisyon getirir. Bu sorun, tüccarların nakit veya banka kartıyla ödeme yapmanızı tercih etmesinin ve hatta bazı mağazaların bu ücretleri kredi kartı ek ücretleri şeklinde müşterilere yansıtmasının nedenidir.

Havale ve EFT: Bankalar günümüzde havale işlemleri için genelde ücret talep etmezler ama bu her banka için geçerli değildir. EFT işlemlerinde ise alınan ücret gönderilen miktara göre değişebilir.

Servet Yönetimi: Standart banka hesaplarına ek olarak, bazı kurumlar finansal danışmanlar aracılığıyla ürün ve hizmetler sunar. Bu faaliyetlerden kaynaklanan yönetim altındaki varlık ücretleri de dahil olmak üzere komisyonlar ve ücretler banka karlarını tamamlar.

Ödeme İşleme: Bankalar genellikle müşterilerden kredi kartı ödemeleri kabul etmek isteyen büyük ve küçük işletmeler için ödemeleri yönetir. Aylık ve işlem başına ücretler alırlar.

Kredi Ücretleri: Bankanıza ve kredi türüne bağlı olarak, bir ipotek almak için bir başvuru ücreti, %1 veya daha fazla bir kuruluş ücreti, indirim puanları veya diğer ücretler ödeyebilirsiniz. Bu ücretler, kredi bakiyeniz için ödediğiniz faize ek olarak alınır.