Tahvil Türleri Nelerdir? En Güvenli Olanlar Hangileri?

Tahviller, sabit getirili menkul kıymetler olarak bilinen, borçlanma araçlarıdır. Yatırımcılar, tahvil satın alarak bir kuruma borç verirler ve bu borç karşılığında belirli aralıklarla faiz ödemeleri (kupon ödemeleri) alırlar. Tahviller, genellikle düşük riskli yatırım araçları olarak kabul edilir ve farklı türleri bulunur. Bu yazıda farklı tahvil türleri nelerdir, tahvillerin nasıl çalıştığı, nasıl satın alındığı ve kupon oranları hakkında bilgi vereceğiz.

T.C. Hazine Tahvilleri

T.C. Hazine Tahvilleri, Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilen devlet tahvilleridir. Bu tahviller, devletin borçlanma ihtiyacını karşılamak amacıyla çıkarılır ve genellikle düşük riskli yatırım araçları olarak kabul edilir. Hazine tahvilleri, sabit veya değişken faizli olabilir ve vadeleri genellikle iki yıldan uzun süredir. Bu tahviller, yatırımcıya belirli aralıklarla faiz ödemeleri yapar ve vade sonunda ana para geri ödenir.

Kurum Tahvilleri

Kurum tahvilleri, devlet tarafından kurulan veya desteklenen kamu kurumları tarafından ihraç edilen tahvillerdir. Bu tahviller genellikle devlet garantisi altında olmasa da, kamu kurumlarının itibarı nedeniyle güvenli yatırım araçları olarak kabul edilir. Kurum tahvilleri, eğitim, sağlık, enerji gibi alanlarda faaliyet gösteren kamu kurumları tarafından çıkarılabilir.

Belediye Tahvilleri

Belediye tahvilleri, yerel yönetimler tarafından finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla ihraç edilir. Bu tahviller, belediyelerin altyapı projeleri, sosyal hizmetler veya diğer kamu hizmetleri için fon sağlamak amacıyla kullanılır. Belediye tahvilleri, genellikle yerel yönetimlerin kredi notuna bağlı olarak değerlendirilir ve yatırımcılar için güvenli bir seçenek olabilir. Ancak, belediyelerin finansal durumu ve ödeme gücü, bu tahvillerin risk profilini etkileyebilir.

Kurumsal Tahviller

Kurumsal tahviller, özel sektör şirketleri tarafından ihraç edilen tahvillerdir. Bu tahviller, şirketlerin borçlanma yoluyla sermaye toplamasına olanak tanır ve genellikle devlet tahvillerine kıyasla daha yüksek getiri sunar. Ancak, kurumsal tahvillerin riski, ihraç eden şirketin finansal durumu ve sektörel koşullara bağlı olarak değişir. Büyük ve itibarlı şirketler tarafından çıkarılan tahviller genellikle daha düşük risk taşır, ancak daha küçük veya finansal olarak zayıf şirketlerin tahvilleri daha yüksek risk içerebilir.

Tahvil Tabanlı Menkul Kıymetler Türleri

Tahvil tabanlı menkul kıymetler, bir havuzda toplanan tahvillerin menkul kıymetleştirilmesi yoluyla oluşturulan finansal araçlardır. Bu tür menkul kıymetler, yatırımcılara tahvillerin getirisinden pay alma imkanı sunar. Tahvil tabanlı menkul kıymetler arasında ipoteğe dayalı menkul kıymetler (mortgage-backed securities – MBS) ve varlığa dayalı menkul kıymetler (asset-backed securities – ABS) gibi türler bulunur.

1. İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler (MBS): Bu tür menkul kıymetler, ipotek kredilerinin bir havuzda toplanmasıyla oluşturulur ve bu kredilerden elde edilen gelir, yatırımcılara dağıtılır.
2. Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler (ABS): Varlığa dayalı menkul kıymetler, otomobil kredileri, öğrenci kredileri veya kredi kartı borçları gibi varlıklardan elde edilen gelirlerle desteklenir.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Tahviller Nasıl Çalışır?

Tahviller, bir borçlanma aracı olarak çalışır. Yatırımcılar, tahvil satın alarak tahvili çıkaran kuruma veya devlete borç verirler. Bu borç karşılığında tahvilin vadesi boyunca belirli aralıklarla faiz (kupon) ödemeleri alırlar. Tahvilin vadesi dolduğunda ise yatırımcıya tahvilin nominal değeri (ana para) geri ödenir. Tahvillerin değeri, piyasa faiz oranlarına, ihraç eden kurumun kredi notuna ve genel ekonomik koşullara bağlı olarak dalgalanabilir.

Tahviller Nasıl Satın Alınır?

Tahviller, borsalar, aracı kurumlar veya bankalar aracılığıyla satın alınabilir. Türkiye’de T.C. Hazine Tahvilleri, genellikle bankalar veya aracı kurumlar aracılığıyla alınır. Yatırımcılar, tahvil alım-satımı yapabilmek için bir yatırım hesabı açmalıdır. Tahvil alımı için en uygun zaman, piyasa faiz oranlarının düşük olduğu dönemlerdir, çünkü bu durumda mevcut tahvillerin değeri artar.

Tahviller İçin Kupon Oranı Nedir?

Kupon oranı, tahvillerin yıllık olarak ödeyeceği faiz oranını ifade eder. Örneğin, nominal değeri 1.000 TL olan bir tahvilin kupon oranı %5 ise, yatırımcı her yıl 50 TL faiz ödemesi alır. Kupon oranı, sabit veya değişken olabilir. Sabit kupon oranı, tahvilin vadesi boyunca değişmezken, değişken kupon oranı piyasa koşullarına veya belirli bir göstergeye bağlı olarak değişir.

Temel Çıkarımlar

• Her tahvil türünün kendine ait satıcıları, amaçları, alıcıları ve risk/getiri seviyeleri vardır.
• Tahvillerden yararlanmak istiyorsanız, tahvil yatırım fonları gibi tahvillere dayalı menkul kıymetler de satın alabilirsiniz. Bunlar farklı tahvil türlerinin koleksiyonlarıdır.
• Tahviller ve tahvil fonları arasındaki farklardan biri, bireysel tahvillerin tahvil yatırım fonlarından daha az riskli olmasıdır.