Öncü Ekonomik Göstergeler Nedir ve Nasıl Kullanılır?

Ekonominin nereye gittiğini görmek için öncü ekonomik göstergeleri kullanabilirsiniz. Bu göstergeler ekonominin durgunluğa doğru gidip gitmediğini tahmin etmenize yardımcı olabilir.

Getiri eğrisi, dayanıklı mal siparişleri, borsa ve konut başlangıçları ekonominin nereye gittiğini belirlemeye çalışırken kullanılacak en iyi göstergelerden bazılarıdır.

Önde Gelen Öncü Ekonomik Göstergeler

Ekonominin nereye gittiğini belirlemeye çalışırken kullanabileceğiniz en iyi göstergelerden bazıları getiri eğrisi, dayanıklı mal siparişleri, borsa, imalat siparişleri ve yapı izinleridir.

Getiri Eğrisi

Getiri eğrisi, kısa vadeli Hazine bonolarının getirisini uzun vadeli Hazine bonoları ve tahvilleriyle karşılaştırır. Normal bir getiri eğrisinde, kısa vadeli tahvillerin getirisi uzun vadeli tahvillerden daha düşük olacaktır. Yatırımcıların paralarını daha uzun süre yatırmak için daha yüksek bir getiriye ihtiyaçları vardır.

Getiri eğrisi tersine döndüğünde, bu genellikle bir durgunluğun habercisidir, ancak ardından gelen geri çekilmenin zamanlaması oldukça öngörülemezdir. Bu arada, bir tersine dönme, kısa vadeli Hazine bonoları ve senetleri daha uzun vadeli Hazine tahvillerinden daha yüksek bir getiri sunduğunda meydana gelir. Yatırımcılar uzun vadeli tahviller için daha düşük bir getiriyi kabul etmeye istekliyse, yakın gelecek hakkında çok belirsiz olduklarını bilirsiniz.

Dayanıklı Mal Siparişleri

Dayanıklı mal siparişleri raporu, şirketlerin ve tüketicilerin ne zaman yeni büyük tutarlı ürünler sipariş ettiğini söyler. Dayanıklı tüketim malları arasında mobilya, araba ve çamaşır makinesi gibi uzun ömürlü cihazlar bulunur. Ticari dayanıklı mallar arasında endüstriyel ekipmanların yanı sıra kamyonlar, tekneler ve uçaklar bulunur. Dayanıklı mal siparişlerinde bir artış olduğunda, bu genellikle ekonominin yukarı doğru eğilim gösterdiği anlamına gelir.

Borsa

Borsa iyi bir öngörü göstergesi olabilir. Bir şirketin hisse senedi fiyatı, firmanın beklenen kazançlarından etkilenir. Kazanç tahminleri doğruysa, borsanın gücü ekonominin genel yönünü göstermelidir. Örneğin, borsa yükseliyorsa, çoğu şirketin kazanç tahminleri de yükselmelidir, bu da ekonominin iyi durumda olacağı anlamına gelir. Borsa düşüyorsa, çoğu şirketin kazanç tahminleri de düşecektir, bu da ekonominin kötü durumda olacağı anlamına gelir.

Konut Başlangıçları ve İnşaat İzinleri

Konut inşaatının başlangıcı yeni konut inşaatıdır. Daha fazla yapı ruhsatı verildiğinde -ki bu da inşaata yol açar- veya konutta daha fazla inşaat başladığında, bu konuta olan talebin arttığının bir işaretidir. Konut inşaatı veya ruhsatları azalmaya başlarsa, bu yeni konutlara olan talebin azaldığının bir işaretidir. Gayrimenkul, inşaat işleri gibi ekonominin önemli bir bileşenidir. Bu sektör zayıfladığında, herkes bunu hisseder.

Tüketici Güven Endeksi

Tüketici Güven Endeksi, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay açıklanan ve tüketicilerin ekonomik beklentilerini yansıtan önemli bir ekonomik göstergedir. Endeks, tüketicilerin mevcut ekonomik koşullarına dair algılarını ve gelecek için beklentilerini ölçer.

Endeksin Hesaplanması

Tüketici Güven Endeksi, 4 ana alt göstergeden hesaplanır:

1. Mevcut dönemdeki genel ekonomik durum: Tüketiciler, mevcut ekonomik durumu nasıl değerlendiriyor? (Pozitif ya da negatif)
2. Gelecek 12 ay için genel ekonomik durum beklentisi: Tüketiciler, önümüzdeki yıl ekonomik durumun nasıl olacağı konusunda ne düşünüyor? (Daha iyi, aynı ya da daha kötü)
3. Mevcut dönemdeki hanenin mali durumu: Tüketicilerin kendi hanelerinin mali durumunu değerlendirmeleri.
4. Gelecek 12 ay için hanelerin mali durum beklentisi: Tüketiciler, önümüzdeki yıl içinde kendi hanelerinin mali durumunun nasıl olacağını tahmin ediyorlar.

Bu göstergeler, tüketici güveninin genel seviyesini belirlemek için ağırlıklı bir şekilde birleştirilir.

Endeksin Değerleri ve Yorumlanması

• Endeks 100’ün üzerinde ise: Tüketicilerin ekonomik duruma olan güveni yüksektir. Bu, ekonomik büyümenin devam edeceğine dair olumlu bir beklenti olduğunu gösterir.
• Endeks 100’ün altında ise: Tüketicilerin güveni düşer. Bu durum, ekonomik belirsizlik veya daralma beklentisinin olduğuna işaret eder.

Temel Çıkarımlar

• Çamaşır makineleri, arabalar ve iş ekipmanları gibi yeni dayanıklı mal siparişlerindeki artışlar, genellikle ekonominin yukarı yönlü bir eğilim gösterdiği anlamına gelir.
• Türkiye İstatistik Kurumu’nun Tüketici Güven Endeksi, ekonominin nereye gittiğini belirlemek için birçok farklı ekonomik gösterge kullanan bir öncü göstergedir.