Ücret Artışlı Enflasyon Nedir?

Ücret artışlı enflasyon, enflasyonun ücretlerin artması nedeniyle oluştuğunu belirten bir ekonomik teoridir. Teori, bu yüksek ücretlerin işletmelerin nihai mallarının fiyatını artırmasına neden olacağını ve bunun da enflasyona neden olabileceğini iddia ediyor.

Ücret Artışlı Enflasyon Tanımı ve Örnekleri

Ücret artışlı enflasyon toplumdaki ücretlerin artmasıyla oluşan genel fiyat artışıdır. Ücretler artarsa, şirketler genellikle nihai mal ve hizmetlerinin fiyatını artırır. Birçok mal daha pahalı hale geldikçe, genel fiyat seviyesi yükselir ve enflasyon olur. Genel fiyat seviyeleri arttıkça, işçiler ücretlerinin eskisi kadar çok mal ve hizmet satın almadığını fark eder. İşçiler zam ister ve bu da bir ücret-fiyat sarmalı yaratır.¹

Ücret Artışlı Enflasyon Nasıl Çalışır?

Ücret artışlı enflasyon teoride birkaç nedenden dolayı ortaya çıkabilir. Bunlardan biri, sendikaların üyeleri için sabit aralıklarla sabit ücret artışları müzakere etmesidir. Sendikalar üyeleri için daha yüksek ücretler müzakere ettiğinde, bu perakendecilerdeki nihai malların maliyetini artırabilir ve bu da enflasyona neden olabilir.

Ücret artışlı enflasyonun bir diğer nedeni de yetenekleri çekmek için ücretleri önemli ölçüde artırabilecek yeni bir endüstridir. Diğer işletmeler yeni endüstriyle rekabet etmek için ücretleri artırırsa, bu birçok iş için ücretleri artırabilir. Sonuç olarak, firmalar tüketicilere satılan nihai mallarının fiyatını artırabilir ve bu da fiyat seviyesini yükseltir. Fiyat seviyesi ücretlerin artması nedeniyle arttığından, bu ücret enflasyonu olarak kabul edilebilir.

Ücret Artışlarından Kaynaklanan Enflasyon Yaygın Mıdır?

Ücret artışlı enflasyonun doğuşundan bu yana, araştırmalar enflasyonun bir nedeni olarak teorik rolünü çürütmüştür. Daha yüksek ücretlerin daha yüksek fiyatlara ve enflasyona yol açması yerine, daha yüksek fiyatlar daha yüksek ücretlere yol açar.³ Başka bir deyişle, ücretler fiyatları yükseltmez – bunun yerine, tam tersi geçerlidir.

Alternatif olarak, veriler kullanılarak desteklenen daha yaygın olarak kabul gören bir hipotez, enflasyonun aşırı parasal büyümeden kaynaklandığını belirtir. Bu, para miktarı teorisi adı verilen iyi bilinen bir ekonomik teoridir.

Ücret Artışlı Enflasyona Alternatifler

Ücret artışlı enflasyonun (bunu destekleyecek çok fazla kanıtı olmasa da) neden oluştuğuna dair meşru açıklamalar olarak kabul edilen çeşitli enflasyon teorileri vardır.

Para Politikası

Bir ana enflasyon teorisi, merkez bankalarının para arzını artırarak enflasyona neden olduğudur, bu da faiz oranlarını düşürür. Bu, işletmelerin ve tüketicilerin mal ve hizmet satın almak için borç almasını kolaylaştırır. Daha fazla işletme ve tüketici mal satın aldıkça, mal ve hizmetlere yönelik toplam talep artacaktır. Sınırlı mal ve hizmetler için rekabet eden daha fazla insan olacağından, fiyatlar yükselir ve enflasyon bunu takip eder.

Arz Şoku

Enflasyonun bir diğer nedeni de arz şokudur. Doğal afet veya yüksek hammadde fiyatları gibi arzdaki bir kesinti, genel arzı geçici olarak azaltabilir ve enflasyona yol açabilir.

Tüketici Beklentileri

Son olarak, beklentiler enflasyonda rol oynar. İnsanlar ve firmalar daha yüksek fiyatlar öngörürlerse, daha yüksek ücretler için pazarlık yaparlar veya sözleşmelere otomatik fiyat artışları eklerler.

Tarihsel Örnekler

Enflasyon olması için tüm bu teorilerin aynı anda gerçekleşmesi gerekmez. Ancak bazen bu üç nedenin bir kombinasyonu gerçekleşir.

Örneğin, Kasım 2021’de yıllık bazda %62 enflasyon vardı. Bunun nedeni, ekonomik teşvik paketlerinden kaynaklanan artan toplam talep ve TCMB’in genişletici para politikası, tedarik zinciri şokları ve daha yüksek tüketici enflasyon beklentilerinin birleşimiydi.

Temel Çıkarımlar

• Ücret artışlı enflasyon, artan ücretlerin enflasyona neden olduğunu belirten bir ekonomik teoridir.
• Bu tür enflasyon, sendika görüşmeleri ve yeni endüstriler nedeniyle ortaya çıkabilir.
• Ücretlerin enflasyonun baskın nedeni olduğunu destekleyen çok az ampirik kanıt vardır.

1. Federal Reserve Bank of St. Louis. Inflation: The Cost-Push Myth,” Page 21. ↩︎
2. Brookings Institute. “World Inflation and Monetary Accommodation in Eight Nations (Robert J. Gordon, Northwestern University),” Pages 410-411. ↩︎
3. Federal Reserve Bank of St. Louis. Inflation: The Cost-Push Myth,” Page 25 ↩︎