TCMB Faiz Oranı Geçmişi: Grafiklerle En Yüksek ve En Düşük Oranlar

Türkiyet Cumhuriyet Merkez Bankası, faiz oranını sağlıklı bir ekonominin korunmasına yardımcı bir nokta olan tek haneli rakamlar arasında tutma eğilimindedir, ancak istisnalar da olmuştur. Ülkenin faiz oranı, kontrolden çıkan enflasyonu dizginlemek için zaman zaman bu aralığın oldukça üzerine çıkarıldı. Ekonomik büyümeyi teşvik etmek için yüzde 5’in altına indirildi.

TCMB’nin faiz oranındaki değişikliklerini incelemek, TCMB’nin hem enflasyonu hem de resesyonları nasıl yönettiğine dair fikir veriyor

En Düşük TCMB Faiz Oranı

TCMB, faiz oranını 16 Mayıs 2013 tarihinde %4,5 seviyesine düşürdü. Bu oran cumhuriyet tarihinin en düşük faiz oranı olarak kayda geçti ve 27 Ocak 2014 tarihine kadar artırılmadı.

En Yüksek TCMB Faiz Oranı

TCMB faiz oranı, üç haneli enflasyonla mücadele etmek için 29 Mart 1994’de %500 gibi yüksek bir seviyeye ulaştı.

1994 yılında, Tansu Çiller’in başkanlığındaki DYP-SHP hükümeti, faiz oranlarını düşürmek amacıyla piyasaya büyük miktarda para sürdü. Ancak bu yüksek likidite politikası, beklentilerin aksine faiz oranlarını düşürmek yerine dövize karşı bir hücuma neden oldu.

Hükümet, döviz talebini azaltmak için döviz satışı yaparak paranın borsaya yönleneceğini umuyordu. Ancak, piyasada döviz çekilmesi için borsanın 52 milyon dolarlık hacmi yetersiz kaldı. Bankalar, yüksek devalüasyon beklentisiyle hareket etti ve piyasaya sürülen dövizin değerini artırarak, düşürmeyi hedeflediği faiz oranlarını yükseltti. Dolar kuru, birkaç ay içinde 8 bin liradan 42 bin liraya fırlayarak, 38 bin lirada sabitlendi. Bu süreçte döviz rezervleri 7 milyar dolardan Nisan 1994’te 3 milyar dolara düştü.

Yüzde 400 Faizle Bono Çıktı

Hükümet, enflasyonu hızla düşürmek ve Türk Lirası’nda istikrar sağlamak amacıyla 5 Nisan 1994’te “5 Nisan Kararları”nı açıkladı. Ancak, dengeyi sağlamadan faiz oranlarını düşürme çabaları, faizlerin çok daha yüksek bir şekilde artmasına neden oldu. Döviz talebini azaltmak ve kısa vadeli kamu borçlarını ödemek için hükümet, mayıs ayında piyasaya yüzde 400 faizle bono çıkardı.

Bu kararlar, çalışanlar tarafından ağır bir şekilde ödendi. Ücretler kesildi, enflasyon üç basamaklı seviyelere yükseldi ve memur maaşları donduruldu. Ekonomik krizi durduracağı söylenen bu paket, tam anlamıyla uygulanamadı. Hükümet, 8 ay sonra, 24 Aralık 1995’te erken seçime gitmek zorunda kaldı.