Türkiye İthalat İstatistikleri; Fırsatlar ve Zorluklar

OEC verilerine göre Türkiye dünyanın en büyük 22. ithalatçısıdır.¹ Türkiye 2023 yılında toplam 361 milyar 774 milyon dolar ithalat yapmıştır.² İşte Türkiye’nin ithalat istatistikleri.

Türkiye’nin En Büyük İthalat Harcamaları

Türkiye’nin en büyük ithalat kategorisi 69 milyar 115 milyon dolar ile petrol, doğal gaz ve türevleri doğal kaynaklardır. İkinci sırada 40 milyar 939 milyon dolar ile makine ve mekanik cihazlar takip etmektedir. Üçüncü sırada ise 32 milyar 259 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları ve parçaları yer almaktadır.

2023 Ocak-Aralık döneminde tüketim mallarının payı %13,2 ile toplam 47 milyar 631 milyon dolar olmuştur. Bunun büyük kısmını 27 milyar 824 milyon dolar ile elektronik grubu oluşturmuştur.

Türk üreticiler 2023 yılında 261 milyar 209 milyon dolarlık ara ham madde ithalatı gerçekleştirdi. Türkiye ayrıca 32 milyar 259 milyon dolar değerinde otomobil ve 21 milyar 130 milyon dolar değerinde gıda ithal etti.³

Hizmet ithalatı büyük ve büyüyen bir kategoridir. 2022 yılında Türkiye’nin yaklaşık hizmet ithalatı 40 milyar doları buldu.⁴ Neredeyse yarısı 20 milyar dolarla seyahat ve ulaşım hizmetleriydi. Bir sonraki sırada 3.5 milyar dolarla bilgisayar hizmetleri ve 6.8 milyar dolarla diğer ticari hizmetler yer aldı. Finans ve sigorta hizmetleri 3.2 milyar dolardı. Devlet hizmetleri kategorisi ise yaklaşık 1 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Türkiye ithalatının yarısından fazlası beş ülkeden geliyor: Rusya, Çin, Almanya, İsviçre ve ABD.

Ticaret Açığının Sorumlusu İthalat

Türkiye ihraç ettiğinden daha fazlasını ithal ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu’na göre bu, 2023 yılında 106 milyar dolarlık bir cari açık ortaya çıkarmıştır. Türkiye milyarlarca dolarlık tüketim malları ve otomotiv ürünleri ihraç etse de aynı kategorilerden daha da fazlasını ithal ediyor.

Düşük Maliyetli İthalatın Türkiye’deki İşlere Maliyeti

Açıkçası, ithal edilen her şey Türkiye’de üretilmiyor. Bu nedenle ticaret açığı Türkiye’deki işsizliği artırıyor. En büyük değişiklik Çin’den yapılan ithalatın artmasıyla yaşandı. 2021’de tüm ithalatın %35,9’ü Çin’den geliyordu. Bu, bu değerin yalnızca %23 olduğu 2018 yılına kıyasla dramatik bir artıştı. İthalatın giderek artması imalat sektörü için pek iç açıcı bir durum değildir. Ama onlara bu sorunu sadece ithalat yaratmıyor. İleri teknolojik robotlar da imalat sanayini etkilemektedir.

Türkiye Neden Bu Kadar Ürün İthal Ediyor?

Her ne kadar Türkiye ihtiyacı olan her şeyi üretebilse de, Çin, Meksika ve diğer gelişen piyasa ülkeleri bunu daha ucuza üretebiliyor. Yaşam masrafları daha düşük, bu da işçilerine daha az ücret ödemelerine olanak tanıyor. Bu nedenle, Türk tüketicilerinin istediklerini üretme konusunda Türk şirketlerinin yapabileceğinden daha iyidirler. Buna “karşılaştırmalı üstünlük teorisi” denir.

Örneğin, Hintli teknoloji şirketleri çalışanlarına yılda yalnızca 7.000 dolar ödeyebiliyor; bu da Türkiye’deki asgari ücrete denk gelmekte. Başka bir deyişle, Türkiye’deki iş ile düşük maliyetli ürünler arasında bir denge var. Bu, BT dış kaynak kullanımının ekonomiyi etkileme yollarından sadece bir tanesi.

Birçok kişi yalnızca “Made in Türkiye” ​​olan ürünleri satın almamız gerektiğini söylüyor. Bu ancak herkesin daha yüksek fiyatlar ödemeye istekli olması halinde sorunu çözebilir.

Temel Çıkarımlar

• Dünyanın en büyük ithalatçılarından biri olan Türkiye, büyük bir ticaret açığıyla karşı karşıya.
• Türkiye, hammadde sıkıntısında dolayı bir çok ürünü üretmek için hammadde ithal etmek zorunda.
• Türkiye ekonomisinin ithalata bağımlılığı, başta tarım olmak üzere gıda üreticinin işlerinde büyük kayıplara neden olmakta.

1. OEC “Turkey” ↩︎
2. TÜİK “Dış Ticaret İstatistikleri” ↩︎
3. TGDF “Dış Ticaret Bülteni” ↩︎
4. T.C. Ticaret Bakanlığı “Hizmet Ticaret İstatistikleri” ↩︎